Armija Republike Bosne i Hercegovine (Armija RBiH ili ARBiH) je bila zvanična oružana snaga Republike Bosne i Hercegovine za vrijeme agresije na Republiku Bosnu i Hercegovinu. Armija RBiH je osnovana 15. aprila 1992. što se slavi kao Dan armije. Armija je nakon Daytonskog sporazuma definisana kao bošnjačka komponenta Vojske Federacije Bosne i Hercegovine, a nakon reforme odbrane transformisana je u Bosanske rendžere, jednu od tri brigade u sastavu Oružanih snaga Bosne i Hercegovine.
Historija
8. aprila 1992. godine, uz proglašenje neposredne ratne opasnosti na teritoriji Bosne i Hercegovine, nakon kojeg je uslijedilo proglašenje Republike Bosne i Hercegovine, oformljen je štab Teritorijalne odbrane BiH. Dan poslije, odlukom Predsjedništva RBiH svim naoružanim sastavima i pojedincima, osim pripadnika JNA i MUP-a, naređeno je da se jave u opštinske, gradske i regionalne štabove TO, da bi se potčinili jedinstvenoj komandi. Iako je zvanično 23. juna 1992. godine, TO RBiH preimenovana u Armiju RBiH, kao zvaničan datum osnivanja Armije RBiH uzima se 15. april 1992., te se taj datum i obilježava kao dan formiranja. Za prvog komadanta armije je izabran general Sefer Halilović, koji će tu funkciju obavljati do 1993. godine.
1992.
Tokom 1992. godine oko 70% teritorije BiH je bilo okupirano od strane srpskih formacija. Armija se već po svojem osnutku susrće s nekoliko problema kao što su nedostatak oružja i opreme, neutemeljena organizacija, slaba logistika pored neprijateljske JNA i VRS. Prve bitke armije su bile za grad Sarajevo u cilju sprječavanju ulaska srpskih snaga u grad, što je bilo uspješno. Vojska uspješno formira linije odbrane oko Sarajeva, tuzlanske, zeničke regije, srednje Bosne, te oko opkoljenih gradova Bihaća, Goražda, Srebrenice, Žepe i Foče.
Organizacija
Armija RBiH je bila organizovana u korpuse na regionalnoj osnovi. Tako je npr. 4.korpus ARBiH branio Hercegovinu, a 5.korpus Cazinsku Krajinu.
1. korpus: Sarajevo
2. korpus: Tuzla
3. korpus: Zenica
4. korpus: Mostar
5. korpus: Bihać
6. korpus: Konjic, formiran 9. juna 1993.
7. korpus: Travnik, formiran 26. februara 1994.
Generali
Sefer Halilović (prvi zapovjednik Armije RBiH, na funkciji kao načelnik Glavnog štaba Armije RBiH)
Jovan Divjak (zamjenik načelnika)
Stjepan Šiber (zamjenik načelnika)
Rasim Delić (komandant Armije RBiH, nakon ustanovljavanja te funkcije)
Mustafa Hajrulahović Talijan (prvi komandant Prvog korpusa Armije RBiH)
Vahid Karavelić (drugi komandant Prvog korpusa Armije RBiH)
Nedžad Ajnadžić (treći komandant Prvog korpusa Armije RBiH)
Željko Knez (prvi komandant Drugog korpusa Armije RBiH)
Hazim Šadić (drugi komandant Drugog korpusa Armije RBiH)
Sead Delić (treći komandant Drugog korpusa Armije RBiH)
Enver Hadžihasanović (prvi komadant Trećeg korpusa Armije RBiH)
Mehmed Alagić (drugi komandant Trećeg i prvi komandant Sedmog korpusa Armije RBiH)
Kadir Jusić (treći komadant Trećeg korpusa Armije RBiH)
Sakib Mahmuljin (četvrti komadant Trećeg korpusa Armije RBiH)
Arif Pašalić (prvi komandant Četvrtog korpusa Armije RBiH)
Sulejman Budaković Tetak (drugi komandant Četvrtog korpusa Armije RBiH)
Mustafa Polutak (četvrti komandant Četvrtog korpusa Armije RBiH)
Ramiz Dreković (prvi komandant Petog korpusa i treći komandant Četvrtog korpusa Armije RBiH)
Atif Dudaković (drugi komandant Petog korpusa Armije RBiH)
Salko Gušić (prvi komandant Šestog korpusa Armije RBiH)
Galib Hodžić (drugi komandant Šestog korpusa Armije RBiH)
Blaž Kraljević (komandant HOS-a i član Glavnog štaba Armije RBiH)
Simboli
Najčešći simbol je ljiljan. Grb Armije RBIH je zapravo grb RBIH uz neke dodatke kao što su dva zlatna mača koji prolaze dijagonalno kroz grb i vojni natpisi iznad grba.
Odlikovanja
Zlatni ljiljan
Zlatni ljiljan je najveće odlikovanje za jednog pripadnika Armije Republike Bosne i Hercegovine. Dobiva se za efikasnost odrađivanja svrhe i cilja ARBiH.
Ratno priznanje Zlatni ljiljan dodjeljuje se pripadnicima Oružanih snaga koji su se naročito istakli u oružanom suprotstavljanju agresoru, doprinijeli proširenju slobodnih dijelova Republike Bosne i Hercegovine, izvršili više djela u kojima je došla do izražaja njihova lična hrabrost i požrtvovanje, pri čemu su agresoru naneseni znatni gubici u ljudstvu i materijalnim sredstvima.
Svrha i cilj
Cilj Armije Republike Bosne i Hercegovine bio je očuvanje i protekcija Bosne i Hercegovine i cjelokupnost njene teritorije kao suverene, nezavisne i slobodne države svih njenih građana. Akcija odbrambene borbe Bosne i Hercegovine je zbog uspješnosti u borbama prerasla u oslobodilačku borbu koja je zaustavljena potpisivanjem Daytonskog mirovnog sporazuma.
Svi Bosancima i Hercegovcima, kao i svim istinskim patriotama želimo sretan 15.april – Dan armije BiH!