Onima koji planiraju da se zdravo hrane, bilo zbog bolesti ili u želji da smršaju, možda je najveća dilema koji hljeb da izaberu, kada i koliko često treba da ga jedu. Naročito što su sa svih strana bombardovani raznim informacijama o kvalitetu i sastavu određenih vrsta hljeba. Kako u jednom komadu hljeba podmiriti sve uslove zdravog unosa žitarica, vlakana, minerala, a bez trunke aditiva i vještačkih boja?
Najmanje od svih ovih nutrijenata imaju proizvodi od bijelog brašna. Sa tehnološke strane, mnogo je lakše napraviti pecivo ili pekarski proizvod od bijelog brašna, jer se sporije kvari, lakše narasta, lakše se miješa. Međutim, ovakav proizvod pun je prije svega soli, što ne odgovara hipertenzičarima, a takvih je više od polovine odraslih u Srbiji.
Nutritivna vrednost hljeba zavisi od stepena prerade, pa, ako je potpuno prerađen, što su tip 400 ili 500, najvrjednije materije iz zrna su, praktično, bačene. Tako, u bijelom brašnu ima najmanje biljnih vlakana, proteina, gvožđa…
U bijegu od ove “bijele smrti”, mnogi alternativu traže u crnom ili integralnom hljebu, ali i oni imaju manjkavosti, čak i kada se prave od integralnog brašna tip 1.000 ili 1.100, što je rijetkost. Proizvođači raznim načinima boje hljeb, da bi se stekao utisak da je riječ o integralnom ili crnom brašnu. Nije ni opšta preporuka da se bijeli hljeb zamijeni integralnim, jer hljeb od integralnog brašna, opet, sadrži više fitinske kiseline koja ometa resorpciju minerala i mikroelemenata.
Zbog toga vrstu hljeba treba prilagoditi individualnim potrebama, a ukoliko se izabere pravi, može da se jede uz svaki obrok, a ne samo za doručak, kako mnogi nutricionisti savjetuju. Pored toga, i određene bolesti zahtevaju izbor posebne vrste hljeba.
Najbolje je, slažu se nutricionisti, koristiti hljeb od opranih, proklijalih žitarica – pšenice, raži ili ovsa, koji ne sadrži aditive, boje i konzervanse, a sadrži mnogo proteina, biljnih vlakana, magnezijuma, gvožđa i vitamina E. Mnogi potrošači nisu upoznati sa mehanizmom dkelovanja fitinske kiseline koja se nalazi, kako u bijelom, tako i u pravim crnim i integralnim vrstama hljeba. Fitinska kiselina blokira apsorpciju kalcijuma, magnezijuma, gvožđa i cinka, a to su najvažniji minerali koji organizam brane od bolesti, dok njihov manjak izaziva rahitis, osteoporozu, nadutost i hronični zatvor, pa je važno čitati svaki segment na deklaraciji proizvoda.